Σελίδες

Τρίτη 30 Αυγούστου 2011

Το νησί / Wyspa

Pierwszym (i jak dotąd jedynym) serialem greckim, który obejrzałam jest "Wyspa" (Το νησί) - serial na podstawie powieści Victorii Hislop o tym samym tytule.
Rzecz raczej dla kobiet, nie sądzę, by panów wciągnęła tego typu historia (ale mogę się mylić).
Moje wrażenia po obejrzeniu całości są pozytywne. Historia wciąga, nie przeszkadza nawet fakt, że czytałam wcześniej książkę. Mimo, że w zasadzie wiedziałam, co będzie dalej i tak chętnie włączałam kolejny odcinek.
Z rozumieniem dialogów nie miałam problemów. Oczywiście nie mogę powiedzieć, że rozumiałam wszystko od A do Z (czy raczej od Α do Ω). Ale tam gdzie brakło mi języka, pomógł kontekst i całość była zrozumiała. Najgorsze były momenty kłótni między bohaterami, gdzie - w moim odczuciu - przestawali oni mówić po grecku, a zaczynali bełkotać w sposób nie pozwalający na usłyszenie i rozróżnienie słów:-)
Podsumowując - na pewno obejrzenie serialu wspomogło moją naukę języka. Była to spora dawka kontaktu z żywym greckim. Na pewno jest to sposób na rozwijanie słownictwa. Bezboleśnie i bez wysiłku nauczyłam się słówka ο πρόεδρος - tak mówiono o jednym z bohaterów. Z kontekstu, z fabuły wiedziałam, że człowiek ten przewodniczy w jakiś sposób ludziom na wyspie. Nie znałam dokładnego tłumaczenia słówka, dopóki w radio nie usłyszałam zdania: "Ο Αμερικανός πρόεδρος - Barack Obama..." I byłam w domu. Da się? Da się!
Wpadło mi też w ucho parę ciekawostek językowych. Mamy powiedzenie: "Wszyscy jedziemy na tym samym wózku". Grecy mówią "Στο ίδιο καράβι ταξιδεύουμε όλοι". Podobnie odpowiednikiem naszego siedzenia z założonymi rękami jest greckie siedzenie "με σταβρωμένα χέρια". Przypuszczalnie, gdyby nie serial, nigdy nie dowiedziałabym się, że trąd to po grecku "η λέπρα".

Nie potrafię ocenić na ile wyniesiona z przeczytanej książki znajomość fabuły pomogła mi w rozumieniu filmu. Na pewno przeczytam jeszcze książkę po grecku dla własnej satysfakcji.
A następny serial, który obejrzę, będzie już "bez wspomagania". Tylko mam w tej chwili problem ze znalezieniem czegoś, co będzie mi odpowiadało. Mój serial musi spełniać następujące warunki:

  • zachowanie ciągłości wydarzeń, żeby pytanie: "Co będzie dalej" mobilizowało mnie do włączenia kolejnego odcinka. Wariant typu: jeden odcinek - jedna niepowiązana z niczym historia - odpada;
  • musi tworzyć skończoną całość (grecki odpowiednik "Mody na sukces" nie wchodzi w grę;
  • musi być w miarę nowy (w trakcie emisji) by był dostępny online. (Starsze produkcje często są udostępnione w internecie, ale jest problem ze zdobyciem dostępu do wszystkich odcinków;
  • musi mi się podobać ;-)

Παρασκευή 26 Αυγούστου 2011

Χαιρετίσματα / Pozdrowienia



Χαιρετίσματα πες του και να 'ναι καλά
η καρδιά η δική μου συγχωρεί μια φορά
Δε γυρνάω στα ίδια, όχι πια προς Θεού
έχω φύγει σου λέω, τώρα είμαι αλλού
Κι αν μετανιώσει μετά
κι αν πει ξανά πως με θέλει ακόμα
Μην παίρνεις στα σοβαρά
αυτά που λέει τ' ακούω τόσα χρόνια
Δεν έχει βάλει μυαλό
κι αν θέλει πίσω να 'ρθώ

Δεν υπάρχει πια περίπτωση
ούτε μια στις εκατό
έστω ακόμα κι από σύμπτωση
να γυρίσω πίσω εγώ
Άσ' τον να δει, τι πάει να πει
να σε τρώει η αγωνία
αν κλαίει και μελαγχολεί
όχι δε μ' απασχολεί
Κι αν τον ακούσεις να πει
πως δεν υπάρχουν ευθύνες και λάθη
μην τον πιστεύεις γιατί
να λέει αλήθεια ποτέ δε θα μάθει
Δεν έχει βάλει μυαλό
κι αν θέλει πίσω να 'ρθώ

λέω, λέγω - mówić, nazywać
είμαι - być, jestem
συγχωρώ - przebaczać, wybaczać
γυρνώ, γυρίζω - obracać, przewracać; obracać się, wracać, nakręcać
φεύγω - uciekać, odchodzić, odjeżdżać
μετανιώνω - żałować, zmienić zdanie
θέλω - chcieć, wymagać
παίρνω - brać, otrzymywać, zabierać
ακούω - słuchać, słyszeć
βάζω - kłaść, umieszczać, wkładać, wdziewać
έρχομαι - przychodzić, przybywać
υπάρχω - istnieć, egzystować, być
αφήνω - (po)zostawiać, (o)puszczać, pozwalać
βλέπω - widzieć, patrzeć
πηγαίνω - udawać się, iść, chodzić, pasować, nadawać się, prowadzić (kogoś)
τρωώ, τρώγω - jeść
κλαίω - płakać, opłakiwać
μελαγχολώ - być w melancholijnym nastroju
απασχολώ - zatrudniać, zajmować (kogoś), zabierać czas
πιστεύω - wierzyć, ufać
μαθαίνω - uczyć (się), dowiadywać (się)

περίπτωση, η - przypadek, okoliczność, ewentualność
σύμπτωση, η - przypadek, zbieg okoliczności, zbieżność, zgodność (poglądów, faktów itp)
ευθύνη, η - odpowiedzialność

βάζω μυαλό - mądrzeję
έρχομαι πίσω - wracać (z powrotem)
προς θεού! - na Boga!
Τι πάει να πει - co znaczy

Τρίτη 23 Αυγούστου 2011

Μάθημα 12 / Lekcja 12

μετακομίζω – przeprowadzać się
ενοικιάζω – wynajmować (mieszkanie, komuś lub od kogoś)
συμφέρει – opłaca się (nieos.)
ησυχάζω - uspokajać (się), uciszać (się)
πωλώ (= πoυλώ) – sprzedawać
δέχομαι – przyjmować, podejmować, zgadzać się
πιστεύω – wierzyć, ufać

αναζήτηση, η - poszukiwanie
διαμερίσμα, το - (od)dział, apartament, mieszkanie, przedział w pociągu
ενοίκιο, το – czynsz
αγγελία, η – ogłoszenie, wiadomość, anons
ενδιαφέρων, -ουσα, -ον – interesujący, ciekawy
δυάρι, το – dwójka (cyfra)
αρκετά – dosyć, dość, wystarczająco
ρετιρέ, το – ostatnia, najwyższa część budynku w budynkach wielopiętrowych
πληροφορία, η –informacja, wiadomość
είσοδος, η – wejście, wstęp
πολυκατοικία, η – klatka schodowa
ιδιοκτήτης, ο - właściciel (mienia)
κατά – według, podług, podczas, przeciw, w kierunku, około, w pobliżu
βάθος, το – głębokość, głębia
κοινόχρηστα, τα – wspólne wydatki na eksploatację (np. domu)
τζάμπα – (za) darmo, bezpłatnie
πράγμα (πράμα), το – rzecz, przedmiot
κτίριο(ν), το – budynek, gmach
πετρέλαιο, το – ropa naftowa, nafta
θέρμανση, η – ogrzewanie

Τρίτη 16 Αυγούστου 2011

Παρώνυμα (20) / Paronimy (20)

σήραγγα, η - tunel / σύριγγα, η - strzykawka
σπηλιά, η - pieczara, jama, jaskinia / σπιλ(ι)άδα, η - tymczasowy, przejściowy i gwałtowny wiatr, podmuch wiatru
στερώ - pozbawiać, odbierać / υστερώ - być opóźnionym, być gorszym, pośledniejszym, słabszym, podrzędniejszym
στήλη, η - kolumna / στύλος, ο - słup, kolumna, filar
στίβος, ο - boisko, bieżnia, arena, ring / στοίβα, η - stos, kupa

Παρασκευή 12 Αυγούστου 2011

Mała weryfikacja poglądów

Kiedy wiele lat temu przeczytałam o sposobie nauki języka poprzez czytanie, słuchanie, oglądanie różnych rzeczy w języku docelowym, od razu mu przyklasnęłam; wydawał mi się idealny i bezbolesny.
Brzmi cudownie, prawda? Słuchaj greckiej muzyki, oglądaj greckie programy, a nauczysz się greckiego. Wstyd się przyznać, ale trochę dałam się nabrać na tę "magiczną" metodę. Niby cały czas wiedziałam, że samo słuchanie/oglądanie nie wystarczy i nie poprzestawałam wyłącznie na tym, ale jednak rolę cudownego sposobu nauki trochę przeceniłam.
Czy to znaczy, że to nie działa? Że to bzdury wyssane z palce? Że jak słuchasz/oglądasz to się nie uczysz? Nie! To naprawdę działa! Z tą tylko różnicą, że to nie jest sposób na NAUCZENIE SIĘ języka, to jest tylko środek, który może POMÓC w rozwijaniu i poszerzaniu naszej umiejętności rozumienia ze słuchu. "Samo" się NIE NAUCZY. UCZYĆ SIĘ musimy sami i to ciężką, żmudną pracą.

Tym przydługim wstępem zmierzam do sedna dzisiejszego wpisu. Chciałabym podzielić się z Wami moimi refleksjami na temat oglądania programów/filmów po grecku.

Kiedyś twierdziłam, że dobrym pomysłem jest oglądanie np. filmów w różnych kombinacjach. Czyli polskie dialogi/grecki napisy, potem odwrotnie. Dziś pora zweryfikować pogląd i wycofać się z niego. Po pierwsze - kto tak naprawdę ma czas na wielokrotne oglądanie tego samego? Po drugie - czytanie po grecku w tempie pozwalającym na nadążenie za akcją i dialogami to naprawdę wysoki stopień wtajemniczenia. Powiem zresztą szczerze, że choć nie mam problemów z szybkim czytaniem, w ogóle nie lubię filmów z napisami. Nawet kiedy czytam polskie napisy, to za bardzo skupiam się na literkach, zamiast na akcji na ekranie. Oglądanie czegoś nadawanego po grecku z greckimi napisami (np. audycje dla głuchoniemych) też się nie sprawdza w moim przypadku, bo jak czytam to nie słyszę, co mówią, a głos i tak mnie rozprasza, więc czytanie wolno idzie:-) Oczywiście każdy wybiera sposób jaki najbardziej mu odpowiada, ja jednak mówię stanowcze "nie" napisom i kombinacjom językowym.
Inną sprawą jest kwestia poznania treści najpierw w znanym sobie języku, a dopiero potem po grecku. Czyli np. oglądamy bajkę po polsku, wiemy o co chodzi, a potem przełączamy się na grecki. To na pewno ułatwia sprawę i zapobiega zniechęceniu, bo chyba nie ma nic gorszego, niż oglądanie czegoś, czego ni w ząb nie rozumiemy. Z drugiej strony - jak już wspominałam - czy to nie strata czasu, oglądać to samo po wielokroć? Tu nasuwa mi się wniosek, że chyba wszystko zależy od naszego stopnia wtajemniczenia. Im bardziej jesteśmy zaawansowani w języku, tym więcej rozumiemy, a to czego nie rozumiemy, możemy domyślić się z kontekstu. Nawiasem mówiąc, niezależnie od wszystkich za i przeciw, i od własnych przemyśleń na ten temat - kiedyś obejrzę sobie Shreka po grecku. Tak z ciekawości i dla jaj:-)

Kolejna ważna rzecz. Co oglądać? Teoretycznie wszystko jedno. Ale tylko teoretycznie. W poszukiwaniu greckich materiałów w Internecie natrafiłam na paczkę jakichś podcastów. Były tam jakieś reportaże, programy (coś o hodowli pieczarek się trafiło). Nuda. I choć obejrzałam wszystko, nie powiem bym cokolwiek z tego wyniosła. Musimy znaleźć coś interesującego.
Coś mi się wydaje, że nie mamy szans na obejrzenie naszego ulubionego filmu w greckiej wersji językowej. Grecy nawet w TV nie korzystają z funkcji lektora (filmy np. amerykańskie nadają w oryginalnej wersji i dodają napisy). I nie sądzę, by w przypadku np DVD było inaczej, choć bardzo proszę mnie poprawić, jeśli się mylę. Więc jeśli nie chcemy korzystać z napisów, to mamy problem.
Ale istnieją przecież seriale! O roli oglądania seriali w nauce języka obcego napisano już wiele. I przyznam się, że traktowałam ten temat po macoszemu, wrzucając go do jednego worka z oglądaniem samym w sobie (o czym było we wstępie). Tymczasem seriale mają przewagę nad oglądaniem czego innego:
  • odcinki są krótkie - łatwiej znaleźć 30 czy nawet 60 minut niż poświęcić 2h na pełnometrażowy film
  • seriale mobilizują do nauki, bo wciągają! Kolejne odcinki tworzą jakiś tam ciąg wydarzeń, wiec jeśli chcemy wiedzieć, co będzie dalej, obejrzymy kolejny odcinek.
O kontakcie z żywym językiem nie wspominam, bo to w ogóle esencja i główny powód do oglądania:)

Następnym razem opowiem Wam o moim osobistym doświadczeniu z greckim serialem, wrażeniach, wnioskach i o problemie jaki z tego wyniknął.

Τρίτη 9 Αυγούστου 2011

Έλα ψυχούλα μου / Chodź, moja duszyczko



Είσαι τόσο παιδί κατά βάθος,
είσαι τόσο καλό κατά λάθος
είσαι τόσο αφελής
που άμα θέλεις μπορείς
όσα χάνουν οι ξύπνιοι να βρεις.

Είσαι τόσο αστείο μορτάκι
σου φιλάω και το δαχτυλάκι
που ΄χει πάθει ζημιά
τι τον θες τον καυγά,
τι τον θες αφού πιάνεις λαβράκι

Έλα ψυχούλα μου, έλα καρδούλα μου
Ξέρω δεν είσαι ο,τι δείχνεις
άλλοι σε παίξανε άλλοι σε μπλέξανε
κλάψε γιατί όταν κλαις μικροδείχνεις.

Δάγκωσ' τα χείλη σου
είμαι μαντήλι σου
σβήνω τον πάγο απ΄το βλέμμα.
Έλα στραβάδι μου
πιάσου απ΄το χάδι μου
κράτα εδώ μην σε πάρει το ρέμα

Μην ποζάρεις σαν μούτρο σε μένα
δε σε παίζω με φύλλα κρυμμένα.
Βρίσκω αυτή τη ρωγμή
που η ζωή ηρεμεί
το χαμένο λατρεύει κορμί.

Δεν υπάρχουν νερά του Ιορδάνη
κι όταν πιάνεις μωρό μου λιμάνι
μην την ψάχνεις πολύ
όλοι οι αμαρτωλοί,
όλοι είναι απ΄ το ίδιο χαρμάνι.

είμαι - być, jestem
θέλω - chcieć, wymagać
μπορώ - móc, być w stanie
χάνω - gubić, tracić
βρίσκω - znajdować, zastawać
φιλάω - całować
παθαίνω - cierpieć, doznawać (czegoś nieprzyjemnego), ponieść
πιάνω - chwytać, zajmować, trzymać
έρχομαι - przychodzić, przybywać
ξέρω - wiedzieć, umieć, znać
δείχνω - pokazywać, wskazywać, wyglądać
παίζω - bawić się, grać
μπλέκω - wplątać się, zaplątać się, zagmatwać, powikłać
κλαίω - płakać, opłakiwać
μικροδείχνω - wyglądać młodo, młodziej
δαγκώνω - kąsać, gryźć
σβήνω - gasić, gasnąć, zmazywać, skreślać
παίρνω - brać, otrzymywać, zabierać
ποζάρω - pozować, przybierać pozy
ηρεμώ - uspokajać (się)
λατρεύω - uwielbiać
υπάρχω - istnieć, egzystować
ψάχνω - szukać, poszukiwać

βάθος, το - głębokość, głębia
αφελής, -ής, ές - naiwny
ξύπνιος, -α, -ε - mądry/sprytny/bystry, obudzony/przytomny
αστείος, -α, -ο - zabawny, śmieszny
μορτάκι - zdrobnienie od μόρτης, ο - zbój, chuligan, łobuz, ulicznik, zawadiaka
δαχτυλάκι, το - paluszek
ζημιά, η - szkoda, strata
καβγάς, ο - spór, waśń, sprzeczka, zwada
λαβράκι, το - okoń (ryba), wyjątkowe osiągnięcie
μαντήλι, το - chustka, chusteczka
στραβάδι, το - ślepy, niewidomy człowiek, niewykształcony, niedoświadczony, żółtodziób
χάδι, το - pieszczota, schlebianie, pochlebstwo
ρέμα, το - strumień rze(cz)ka
μούτρο, το - twarz, gęba, łotr, kanalia, szelma, łajdak
ρωγμή, η - szczelina, pęknięcie
χαμένος, -η, -ο - stracony, zmarnowany, z(a)gubiony
χαρμάνι, το - bud. zaprawa, mieszanina, mieszanka

Παρασκευή 5 Αυγούστου 2011

Μάθημα 11 / Lekcja 11

πεθαίνω - umierać, powodować śmierć
παραγγέλλω (παραγγέλνω) - zamawiać, zlecać, przekazywać wiadomość
κόβω - (po)ciąć, kroić, urywać, kłaść kres
γράφω - zapisywać, pisać
χάνω - gubić, tracić

νηστικός -ή, -ό - głodny, będący na czczo
αναψυκτικό, το - napój chłodzący
συνθισμένος -η, -ο - przyzwyczajony, zwyczajny, zwykły
λύση, η - rozwiązanie
διεύθυνση, η - adres, dyrekcja, kierownictwo, kierunek
ύστερα - później, potem
νυχτερινός - ή, -ό - nocny, wieczorny
διασκέδαση, η - rozrywka, zabawa