Alfabet grecki składa się z 24 liter, w tym 7 samogłosek i 17 spółgłosek
Α,α - άλφα [alfa] [a] η αγόρα [aghora] - rynek
Β, β - βήτα [wita] [w] το βουνό [wuno] - góra
Γ, γ - γάμα [ghama] [gh, i] η γάτα [ghata] - kot η γιαγιά [jaja] - babcia 1,2
Δ, δ - δέλτα [dhelta] [dh] ο δρόμος [dhromos] - droga 3
Ε,ε - έψιλον [epsilon] [e] το έπιπλο [epiplo] - mebel
Ζ,ζ - ζήτα [zita] [z] η ζωή [zoi] - życie
Η, η - ήτα [ιτα] [ι] ο ήλιος [iljos] - słońce
Θ, θ - θήτα [thita] [th] ο θέος [theos] - bóg 4
Ι, ι - γιώτα [jota] [i, j] η ιστορία [istorija] - historia
Κ, κ - κάπα [kapa] [k] ο καφές [kafes] - kawa
Λ, λ - λάμδα [lamdha] [l] η λέξη [leksi] - słowo, wyraz
Μ, μ - μι [mi] [m] η μητέρα [mitera] - matka
Ν, ν - νι [ni] [n] το νερό [nero] - woda
Ξ, ξ - ξι [ksi] [ks] ξένος [ksenos] - obcy
Ο, ο - όμικρον [omikron] [o] το όνομα [onoma] - imię
Π, π - πι [pi] [p] το πόδι [podhi] - noga
Ρ, ρ - ρο [ro] [r] το ρύζι [rizi] - ryż
Σ, σ, ς - σίγμα [sighma] [s, z] το σινεμά [sinema] - kino ο κόσμος [kozmos] - świat, ludzie 5,6,7
Τ, τ - ταυ [taf] [t] η τρύπα [tripa] - dziura
Υ, υ - ύψιλον [ipsilon] [i] ο ύμνος [imnos] - hymn
Φ, φ - φι [fi] [f] το φως [fos] - światło
Χ, χ - χι [chi] [ch] το χαρτί [charti] - papier
Ψ, ψ - ψι [psi] [ps] το ψωμί [psomi] - chleb
Ω, ω - ωμέγα [omegha] [o] η ώρα [ora] - godzina
Legenda:
Zapis litery - jej pełna nazwa [wymowa] [tak należy czytać literę] przykład [wymowa] 1,2 (punkty dotyczące danej litery)
Wszystkie przykłady są podane z rodzajnikami, których nie uwzględnia wymowa.
1. γ wymawia się jak dźwięczne h (przydechowe g - gh
2. γ przed samogłoskami ε oraz ι wymawia się jak j
3. δ wymawia się dh jak w angielskim słowie that
4. θ wymawia się th jak w angielskim słowie think
5. σ wymawia się jak s przed samogłoskami i spółgłoskami bezdźwięcznymi
6. σ wymawia się jak z przed spółgłoskami dźwięcznymi
7. ς pisze się tylko na końcu wyrazu
Dwuznaki spółgłoskowe
γγ [ng,ngh] η Αγγλία [Anglija] - Anglia ο άγγελος [anghielos] - anioł
γκ [gn, g] το γκολφ [golf] - golf η άγκυρα [angira] - kotwica
μπ [mb, b] ο μπαμπάς [babas] - tato η κομπόστα [kombosta] kompot
ντ [nd, d] η ντομάτα [domata] - pomidor η ντροπή [ndropi] - wstyd
τσ [c] η τσέπη [cepi] - kieszeń
τζ [dz] το τζάμι [dzami] - szyba
Dwuznaki samogłoskowe
αι [e] το αίμα [ema] - krew
αυ [aw, af] το αυγό [awgo] - jajko το αυτί [afti] - ucho
ει [i] η ειρήνη [irini] - pokój
ευ [ew, ef] η Ευρόπη [ewropi] - Europa η ευθεία [efthija] - prosta linia
οι [i] η οικογένεια [ikojenia] - rodzina
ου [u] ο ουρανός [uranos] - niebo
Głoskę "i" można zapisać na 5 sposobów: Η η, Ι ι, Υ υ, Ει ει, Οι οι
Głoskę "e" można zapisać na 2 sposoby: Ε ε, Αι αι
Głoskę "o" można zapisać na 2 sposoby: Ο ο, Ω ω
Ζnak diarezy, czyli dwie kropeczki nad literą (ϊ) stosuje się wtedy, gdy dla odróżnienia od dwuznaków samogłoskowych, każdą z samogłosek wymawiamy osobno - ο Παναθιναϊκός [Panathinaikos] - Wszechateńczyk κοροϊδεύω [korojdhewo] - kpię, drwię
Za wyjątkiem γγ wszystkie pozostałe takie same spółgłoski występujące obok siebie czytamy pojedynczo:
νν [n] η Άννα [Ana] - Anna
μμ [m] το γράμμα [grama] - list, litera
ρρ [r] απόρρητος [aporitos] - poufny
σσ [s] τέσσερα [tesera] - cztery
Akcent - ο τόνος [tonos]
W języku nowogreckim akcent ma olbrzymie znaczenie, należy do pisowni i jego stosowanie jest obowiązkowe. Znak akcentu (') stawia się nad samogłoską sylaby akcentowanej. Akcentowana może być tylko jedna z trzech ostatnich sylab wyrazu.
Samogłoski: Α α, Ε ε, Η η, Ι ι, Ο ο, Υ υ, Ω ω
Το σπίτι [ spiti] - dom . Akcent pada na pierwszą sylabę
η καραμέλα [karamela] - cukierek. Akcent pada na przedostatnią sylabę
το παιδί [pedi] - dziecko - Akcent pada na ostatnią sylabę
Jeżeli akcent pada na pierwszą sylabę i jednocześnie pierwszą literą wyrazu jest samogłoska, a słowo piszemy wielką literą, wówczas znak akcentu stawiamy przed tą literą: η Άννα
Wielką literą piszemy wszystkie nazwy własne (imiona, nazwiska, nazwy geograficzne, tytuły itd.) oraz nazwy miesięcy i dni tygodnia
η Πολωνία [Polonija] - Polska
η Δευτέρα [ Dheftera] poniedziałek
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου